Pas op: SPOILERS!
Na zeven seizoenen is dit weekend een einde gekomen aan Mad Men. De rokende, drinkende, overspelige en immer worstelende Don Draper is niet meer en de trouwe kijker moet na 92 afleveringen afscheid nemen van de fascinerende reclamewereld. Het is een afronding die te laat kwam: het afscheid voelt als een verlaat vertrek na een feestje dat al een tijdje niet zo leuk meer was.
Het einde van de nu al moderne klassieker is een veelbesproken moment in Verenigde Staten. Het beeld waarin Don Draper (of moeten we hier zeggen Dick Whitman?) op een rots mediteert en een verlicht moment beleefd loopt over in een Coca Cola commercial. Net als bij The Sopranos schreeuwen kijkers hun interpretatie stellig de wereld in. Don heeft de reclame wel of niet gemaakt, Don neemt wel of niet definitief afscheid van de reclamewereld – zeker weten zullen we het waarschijnlijk nooit.
Binnen de aflevering (‘Person to Person’) krijgt elk hoofdpersonage een finale afzwaai. Het afscheid is mierzoet (Peggy en Stan verklaren elkaar de liefde), soms typerend (Joan verliest haar suikerman en begint haar eigen bedrijf), dan weer wrang (Betty rookt doodziek een sigaret aan de keukentafel) en, gelukkig, ook lachwekkend (Roger eindigt met Marie).
Het einde is, toegegeven, leuk gevonden. Het slot kan de trage, ongeïnspireerde reeks die de laatste twee seizoenen waren echter (en uiteraard) niet compenseren. Het begon ooit zo sterk: schrijver Matthew Weiner (bekend van zijn werk bij The Sopranos) bracht de zender een onderscheidend, slepend drama tegen de achtergrond van de New Yorkse reclamewereld eind jaren vijftig. Het succes kwam al snel. De kijkcijfers waren hoog en de kritieken goed. De monsterlijke budgeten (een slordige 3 miljoen dollar per aflevering) zorgden voor een ongekende kwaliteit van de aankleding, stijl en het vatten van de tijdsgeest. Samen met een kienter geplot drama was Mad Men een wereld waar je graag in terug kwam.
De receptuur van Mad Men was na vier seizoenen wel duidelijk, hoe zorg je er dan als schrijver dan voor dat een serie leuk blijft? Die vraag bleek een moeilijke. De context, de kijk in de advertentiekeuken en de karakters bleven aantrekkelijk, maar de verhaallijnen werd alsmaar soapier en voelden aan als en steeds slapper wordende herhalingsoefening. Don zeilde herhaaldelijk naar bekende wateren: drank, vrouwen, werken en de eeuwige worsteling met zijn verleden. Nieuwe informatie kwam er wel, maar beklijven deed het niet zo sterk meer. In het zesde seizoen werd duidelijk dat de koek wel zo’n beetje op was. Maar, er kwam er nog één.
Dat seizoen werd de reeks die er één teveel was: een stroperige afwikkeling van een serie die beter verdiende. Alle thema’s kwamen weer voorbij, maar waren inmiddels zo sleets geraakt dat je je afvraagt waar de serie nou heen wil. Daar bovenop worden er ook nog eens momenten in het verhaal gefietst die nauwelijks een aanleiding hebben: Glen (de jeugdvriend van Sally) die een liefdesbetuiging aan Betty doet komt bijvorbeeld zomaar uit de lucht vallen – waarom?
De goeie kritieken en buzz ten spijt bevestigd Mad Men tegen wil en dank de ijzeren wet van televisiedrama. Er is een limiet wat betreft het aantal seizoenen waarin een serie goed en interessant blijft. Ook als je Matthew Weiner heet, ook als een serie Mad Men heet.
