Victoria (2015) recensie: één shot, twee uren, altijd raak.


Gelikte films met innovatieve camera trucjes zijn altijd welkom. Maar als inhoud stijl niet kan bijbenen, is een kanttekening van filmrecensenten op zijn plaats. De stijl van een film hoort het verhaal te dienen en niet andersom. Dit hoeft actor-turned-director Sebastian Schipper niet verteld te worden. Zijn twee uur durende debutfilm ‘Victoria’ is opgenomen in één vloeiende, spectaculaire one-take die het onwaarschijnlijke scenario geloofwaardigheid verschaft, zonder maar enig moment aan voortstuwende kracht in te boeten. ‘Victoria’ laat de zorgvuldig uitgedachte choreografie en vakkundige cinematografie in ‘Birdman’, een film die ook een beroep deed op de one-take en vorig jaar vier Oscars in de wacht sleepte, aanvoelen als een gimmick, een trucje. In Victoria doet de one-take waar het oorspronkelijk is voor bedoeld – het tot leven brengen van cinema.

 

Victoria start kabbelend. In de underground scene van het hippe Berlijn ontmoeten we een Spaanse uitwisselingstudente, Victoria, die in haar eentje op stap is maar zich de longen uit het lijf danst. Ze voelt zich ontheemd en eenzaam en is daardoor opmerkelijk ontvankelijk voor de charmes van een vlot Berlijns straatschoffie en zijn vriendengroep. De opbloeiende romance tussen de twee wordt abrupt onderbroken wanneer de jongens opgetrommeld worden om een schuld te vereffenen – ze moeten een bank overvallen in opdracht van een professionele gangster. De mooie Spaanse heeft net als het publiek een zwak gekregen voor de sympthatieke vriendengroep. Ze besluit mee te helpen. Opeens verandert de film in een donkere en bloedstollende heist-film. We worden meegenomen op een avontuur dat alleen maar slecht af kan lopen. Toch sluit je de levensechte karakters in je hart en gun je ze de allerbeste uitkomst.

De film, geschoten op 22 verschillende locaties, laat de cast op basis van een minimaal script in real-time voortdurend improviseren. Dit zorgt voor een frisse ongedwongenheid en puurheid die de film naar ongekende realistische hoogtes brengt. Het vergt veel van de acteurs, vooral van hoofdrolspeelster Laia Costa die geen seconde niet in beeld is, om zonder maar één foute noot te slaan zoveel extreme emoties over te brengen. Dat toch elke scene van het scherm spettert en tegelijkertijd voor de kijker inleefbaar is, mag een onwaarschijnlijk sterke prestatie genoemd worden die getuigt van veel talent, intutitie en intelligentie.

De rauwheid en authenticiteit van Victoria maakt dat de film niet alleen meer is dan een technisch hoogstandje, maar dat het ook het heist genre overstijgt. Het is namelijk bijna een coming-of-age film in sneltreinvaart. Op subtiele wijze maakt de film de kwetsbaarheid van jeugd invoelbaar – die zucht naar romantiek en avontuur die overweldigend is, maar ook zo destructief kan zijn. In twee uur tijd heeft Victoria meer geleerd over het leven dan menig ander wellicht ooit zal doen. Als kijker hebben we hier een graantje van mee mogen pikken.

Toegegeven moet worden dat aan het eind de rek er een beetje uit is. Toch verlaat je de filmzaal met het gevoel zelf een ingrijpende evaring te hebben meegemaakt. Dat een film dit te weeg kan brengen is veelzeggend. In een maatschappij waarin we doodgegooid worden met spectaculaire beelden, is het moeilijk je als regisseur te onderscheiden. Sebastian Schipper heeft dit gedaan. Hij voegt zich hiermee bij jonge Europese regisseurs als Joachim Trier (Oslo, 31 August) die tegen de epische achtergrond van grote Europese steden op frisse en originele wijze oude thema’s nieuwe betekenis geven. Van dit soort regisseurs kunnen we er nooit genoeg hebben.